Czym jest złość? Czy to emocja jak każda inna?
Złość, choć potężna i niekiedy destrukcyjna, jest emocją taką samą jak smutek, radość czy strach i pełni ważną rolę w naszym życiu. To bezwarunkowa reakcja organizmu wynikająca z poczucia zagrożenia, krzywdy, niesprawiedliwości czy frustracji. Złość, jeśli jest właściwie kontrolowana, może mieć korzystne działanie – sprawić, że poczujemy się silniejsi, zmotywowani i zdeterminowani do zmiany. Gdy zostaniemy niesprawiedliwie potraktowani przez szefa, uczucie protestu może pomóc nam zebrać się na odwagę i odmówić przyjęcia dodatkowych obowiązków.
Jednak jak każda inna emocja, złość może stać się problematyczna, gdy przybierze na sile i zdominuje naszą osobowość. Wówczas prowadzi do agresywnych zachowań, konfliktów i zatargów z bliskimi. Powoduje negatywne myśli, obwinianie innych, poczucie niesprawiedliwości czy pragnienie zemsty. Kluczem jest zrozumienie, że złość jest naturalnym uczuciem, które wymaga odpowiedniego podejścia, aby nie stać się destrukcyjną siłą.
Zdaniem eksperta
Warto zauważyć, że złość może być wywołana zarówno przez zdarzenia zewnętrzne, jak i wewnętrzne, co sprawia, że jest to uczucie, które potrafi przytłoczyć nawet najsilniejszych. Właśnie dlatego kluczowe jest nauczenie się radzenia sobie z tą emocją, aby nie pozwolić jej wpłynąć negatywnie na nasze relacje czy decyzje. Przyswojenie odpowiednich technik zarządzania złością pozwoli nam nie tylko na utrzymanie równowagi emocjonalnej, ale także na skuteczniejsze funkcjonowanie w życiu zawodowym i prywatnym – mówi Krzysztof Kamiński.
Gniew, agresja i przemoc – trzy oblicza złości
Gniew, agresja i przemoc są trzema ściśle powiązanymi, ale różnymi aspektami złości. Każde z nich odnosi się do negatywnych emocji i reakcji, ale różnią się między sobą intensywnością, ekspresją i potencjalnym wpływem na innych ludzi oraz nas samych. Oto krótkie wyjaśnienie każdego z tych terminów:
- Złość – to silna, podstawowa emocja, trwająca zwykle kilka sekund lub minut. Może mieć różny stopień intensywności. Wyrażanie złości jest zdrowe i ważne pod warunkiem, że odbywa się w sposób konstruktywny, który pozwala na rozwiązanie konfliktów i problemów.
- Gniew – to emocja słabsza od złości, ale trwa znacznie dłużej (nawet przez lata), jednak łatwiej nad nią zapanować. Osoby rozgniewane szybciej wpadają w złość, a wynika to z faktu, że naturalnie szukamy w różnych sytuacjach podobnego zabarwienia emocjonalnego.
- Agresja i przemoc – stanowią reakcję na złość i traktowane są jako zaburzenia. Agresja może być okazywana zarówno wobec siebie, jak i ranić innych. Wywołana jest przez gniew, ale też przez inne czynniki, takie jak np. strach czy chęć dominacji. Agresja może przybierać formę werbalną lub fizyczną (przemoc, rzucanie przedmiotami), zależnie od siły impulsu i sposobu radzenia sobie z emocjami.
Rozróżnienie tych trzech aspektów pozwala lepiej przetworzyć swoje uczucia i emocje oraz unikać niekontrolowanych reakcji.
Jak poradzić sobie ze złością?
Złość może być niezwykle korzystnym uczuciem. Daje nam siłę, wspiera wprowadzenie zmian i umożliwia wyznaczanie granic. Gdy zostanie prawidłowo zidentyfikowana, znacząco przyczynia się do troski o nasze dobro.
Zaakceptuj uczucie złości
Pierwszym krokiem do radzenia sobie ze złością jest uświadomienie sobie jej obecności i zaakceptowanie jej jako naturalnej emocji. Zamiast próbować tłumić ją lub winić się za reakcję, pozwól sobie na zrozumienie jej przyczyn i naucz się obserwować wpływ na ciało i umysł. Odczuwanie złości jest normalne i nie oznacza, że jesteśmy złymi ludźmi. Pamiętaj, że akceptacja to nie aprobata dla negatywnych zachowań.
Zastanów się nad powodami złości
Kluczowe jest zastanowienie się nad powodami naszego gniewu. Często złość może wynikać z głębszych problemów, niewypowiedzianych uczuć czy nierozwiązanych konfliktów. Wykorzystaj chwilę spokoju, aby przemyśleć, co tak naprawdę wywołuje wybuch złości. Czy to niespełnione oczekiwania, frustracje czy poczucie bycia nieważnym? Odkrywając źródła swojego gniewu, będziesz mógł podjąć świadome działania, aby rozwiązać te problemy i zyskać większą kontrolę nad emocjami.
Komunikuj swoją złość
Sposób radzenia sobie ze złością często zaczyna się od komunikacji. Nie powinna być tematem tabu, ale uczuciem, które można otwarcie wyrazić. Asertywne komunikowanie swoich emocji pozwala na lepsze zrozumienie ze strony otoczenia i szybsze wyzbycie się wstydu związanego z występowaniem zdenerwowania. Dzieląc się uczuciami, łatwiej jest znaleźć wsparcie i rozwiązania, które pomogą w opanowaniu złości, jednocześnie wzmacniając więzi z bliskimi.
Zadbaj o rozwój umiejętności asertywnego zarządzania na stanowisku kierowniczym, biorąc udział w szkoleniach z rozwoju osobistego
Zadzwoń lub napisz do nas
Dbaj o swoje samopoczucie
Zdrowy styl życia, obejmujący regularną aktywność fizyczną, dietę i odpowiednią ilość snu, wpływa pozytywnie na nasze emocje i umiejętność radzenia sobie ze stresem i własną złością. Dbanie o samopoczucie to również pielęgnowanie relacji z bliskimi, dawanie sobie czasu na ochłonięcie i relaks oraz rozwijanie pasji, które wzbogacają nasze życie.
Poszukaj innych sposobów na wyrażanie złości
Złość jest naturalnym uczuciem, które warto wyrazić w zdrowy i konstruktywny sposób, zamiast tłumić w sobie. Eksperymentuj z różnymi metodami, takimi jak malowanie czy rzeźbienie, aby dać upust swoim uczuciom. Możesz także spróbować aktywności fizycznych – dobrze sprawdzi się boks czy jogging, które pomogą w rozładowaniu napięcia. Warto zastanowić się nad rozmową z przyjacielem lub udziałem w psychoterapi, gdyż dzięki temu można wyrazić swoje prawdziwe uczucia. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest znalezienie własnego, indywidualnego sposobu na radzenie sobie ze złością.
Ciągłe uczucie złości a psychoterapia
Gdy złość staje się chronicznym problemem, wpływającym na jakość życia i relacje z innymi, warto rozważyć konsultację psychologiczną. Może pomóc w zrozumieniu źródeł złości, identyfikacji wzorców myślenia, zachowań prowadzących do niej oraz naukę zdrowszych strategii radzenia sobie z tym uczuciem. Skuteczne może okazać się także szkolenie radzenia sobie ze stresem, gdyż to często właśnie on jest powodem nagromadzenia złości.
Autor wpisu
Krzysztof Kamiński – psycholog biznesu, trener treningu psychologicznego oraz specjalista z zakresu psychoterapii uzależnień. Doświadczenie managerskie zdobywał kierując przez 20 lat różnymi zespołami sprzedażowymi. Pasjonuje się poszerzaniem samoświadomości oraz treningiem umiejętności społecznych.