Style komunikacji w rodzinie
Komunikacja każdej rodziny może różnić się w zależności od więzi, jakie łączą jej członków. Codzienne problemy również mają spore znaczenie. W zależności od tego, jak potrafimy sobie z nimi radzić – nasze rozmowy, szacunek i zaufanie lub ich brak, świadczą o konkretnym typie komunikacji.
Komunikacja agresywna
Agresywny sposób komunikowania najczęściej wiążę się z próbą narzucenia zdania członkom rodziny przez jednego z nich. Wówczas zaburzone relacje możemy poznać po pojawiających się i narastających problemach w codziennej rozmowie:
- Brak szacunku i pogardliwy ton.
- Ignorowanie zdania drugiej osoby.
- Krzyk i obelgi.
Celem takiej komunikacji nie jest wymiana zdania, ale jego agresywne narzucenie. Poza tym nierzadko prowadzi do utraty kontroli nad emocjami i przemocy werbalnej lub niewerbalnej.
Komunikacja pasywna
Pasywny sposób komunikacji najbardziej szkodzi osobie, która używa jej do zaspokajania potrzeb innych. W ten sposób ukrywa własne emocje, przemyślenia i zdanie, co budzi w niej narastający niepokój i frustrację. Bardzo często z lęku przed odrzuceniem nie decydujemy się, aby stanąć w prawdzie o nas samych. Jednak na późniejszym etapie komunikacja pasywna przekuwa się w osłabienie więzi, a także poczucie żalu i brak spełnienia. Odkładanie trudnych rozmów na później lub ciągłe udawanie, że nie istnieją – w przyszłości doprowadzi do dystansu emocjonalnego pomiędzy członkami rodziny.
Zastanawiasz się, czy komunikujesz się z bliskimi w sposób pasywny? W takim razie odpowiedz sobie na te pytania:
- Czy unikasz wyrażania własnej opinii z obawy przed oceną rodziny?
- Czy zdarzyło Ci się przeprosić bliską osobę za wyrażanie poglądów, aby uniknąć konfliktu lub kłótni?
- Czy unikasz konfrontacji rozbieżnych stanowisk z członkami rodziny?
Jeśli na te pytania Twoja odpowiedź brzmi twierdząco, to prawdopodobnie masz problem z artykułowaniem własnych potrzeb i opinii. W powrocie do asertywności i lepszych relacji rodzinnych dużym ułatwieniem jest udział w psychoterapii.
Komunikacja asertywna
Większość z nas postawę asertywną kojarzy z wyrażeniem sprzeciwu. Jednak nasza komunikacja rodzinna nie musi, a nawet nie powinna opierać się wyłącznie o wyrażenie „Nie”. Ten rodzaj postawy warto rozszerzyć o pojęcie swobodnego przedstawiania własnych opinii. W związku z tym chodzi bardziej o szacunek wobec siebie i innych.
Problem z asertywnością wynika z błędnego przekonania, że odmienne zdanie buduje dystans i niszczy relację. Jednak komunikacja z szacunkiem pozwala rozwiązywać problemy na bieżąco. Dzięki temu unikamy ich narastania i wybuchów złości.
Asertywność możemy określić również umiejętnością społeczną. W końcu pozwala zachować zdrowy stosunek pomiędzy zdolnością do wczuwania się w emocje innych a własnymi.
Zdaniem eksperta
W budowaniu więzi rodzinnych istotne miejsce zajmuje poczucie własnej wartości i spełnienie. Trudno o wzajemną komunikację, jeśli nie potrafimy porozumieć się z naszymi potrzebami. Dyskusje i relacje w zgodzie z samym sobą sprawiają, że jesteśmy szczęśliwsi. Zyskujemy poczucie, że nie musimy zgadzać się we wszystkim, aby wciąż okazywać sobie wsparcie i wspólnie budować życie rodzinne. Nie mamy też już potrzeby usilnego przypodobania innym, bo doskonale rozumiemy, że siłą relacji jest wzajemny szacunek i empatia – mówi Krzysztof Kamiński.
Brakuje Ci poczucia pewności w wyrażaniu własnych opinii i potrzeb? Trening podstaw asertywności wniesie nową jakość do Twoich rodzinnych relacji.
Zadzwoń lub napisz do nas.
Zasady zdrowej komunikacji z rodziną
Najważniejszym elementem zdrowej i asertywnej komunikacji w rodzinie jest wzajemne poszanowanie. Nie każdy musi mieć opinię podobną do naszej. Byłoby to nawet dziwne, gdybyśmy we wszystkim byli zgodni. Powinniśmy pozwolić sobie na odmienny punkt widzenia i wykształcić zdolność do szukania kompromisów.
Problemy komunikacyjne najczęściej wynikają z braku wiedzy o stanowisku bliskiej nam osoby. W końcu trudno budować zdrowe relacje, gdy tak naprawdę nie znamy swoich prawdziwych myśli. Jeśli obawiasz się odrzucenia Twojej pewności siebie, to skorzystaj ze wskazówek, które umieściliśmy w naszym artykule: Jak reagować na krytykę w sposób asertywny? Porady, przykłady.
Musimy również zrozumieć, że łączące nas więzy krwi wcale nie oznaczają tych samych poglądów. Dlatego niezbędne jest świadome wytyczanie granic i równe traktowanie każdego członka rodziny. Oto kilka zasad, które ułatwią komunikację z bliskimi:
#1 Rozwój asertywnej komunikacji to praca wspólna
W zdrowej relacji rodzinnej wszyscy jej członkowie powinni nabyć umiejętności asertywnego komunikowania. Dzięki temu łatwiej budować trwałe więzi, poczucie bezpieczeństwa i zrozumienia. Jeśli obawiasz się, że Twoja zdecydowana postawa nie spotka się z aprobatą bliskich – postawcie na wspólny trening podstaw komunikacji.
#2 Nie uciekamy przed problemami
Problemy i nieporozumienia należy rozwiązywać tak szybko, jak to możliwe. Szczera rozmowa pozwala zrozumieć stanowisko obu stron, a także znaleźć wspólne wyjście z sytuacji. Pamiętaj, że kłopot nie zniknie bez próby jego rozwiązania.
#3 Wyrażamy własne zdanie z poszanowaniem odmiennego
Asertywna komunikacja nie jest narzucaniem zdania. Polega na odważnym i pewnym przedstawianiu swoich poglądów oraz potrzeb bez obrażania drugiej osoby. Dlatego podstawą jest również empatia, bez której ciężko o zdrowe więzi.
Korzyści z asertywnej komunikacji w rodzinie
Wprowadzenie reguł komunikacji asertywnej może początkowo wzbudzać poczucie dyskomfortu. Zwłaszcza jeśli przez lata brakowało nam pewności w wyrażaniu swoich opinii. Natomiast z czasem rodzinnym spotkaniom będzie towarzyszyć ulga. W końcu nie będziesz musiał ukrywać swoich prawdziwych myśli. Zniknie niska samoocena, a w jej miejsce pojawi się wewnętrzna moc do dojrzałych dyskusji z szacunkiem do innych.
Komunikacja między dorosłymi członkami rodziny wpływa również na najmłodszych. W końcu rodzice są dla swoich dzieci wzorem do naśladowania w kwestii kompetencji emocjonalnych i społecznych. Więcej na ten temat pisaliśmy w naszym artykule: Jak asertywność rodziców wspiera rozwój dziecka? Wyjaśniamy.
Autor wpisu
Krzysztof Kamiński – psycholog biznesu, trener treningu psychologicznego oraz specjalista z zakresu psychoterapii uzależnień. Doświadczenie managerskie zdobywał kierując przez 20 lat różnymi zespołami sprzedażowymi. Pasjonuje się poszerzaniem samoświadomości oraz treningiem umiejętności społecznych.