Czy inteligencja emocjonalna to kompetencja przyszłości?
Inteligencja emocjonalna (EQ) to zdolność do zarządzania własnymi emocjami i rozumienia uczuć innych. To jedna z najbardziej pożądanych umiejętności w dynamicznie zmieniającym się rynku pracy. Pozwala liderom na budowanie skutecznych zespołów, przywództwo z empatią i tworzenie pozytywnego środowiska pracy. Automatyzacja i rosnąca rola sztucznej inteligencji sprawiają, że umiejętności miękkie będą niezastąpione. Inteligencja emocjonalna pozwala na nawiązywanie relacji ludzkich, które są nieosiągalne dla maszyn. Rozwijanie EQ to inwestycja w przyszłość, pozwalająca na osiągniecie sukcesu zawodowego i lepsze radzenie sobie z wyzwaniami życiowymi.
Więcej na temat EQ przeczytasz w artykule: Inteligencja emocjonalna. Czym jest, na co wpływa, jak ją rozwijać?
Sygnały świadczące o niskiej inteligencji emocjonalnej
Osoby o słabo rozwiniętej inteligencji emocjonalnej mają problemy w kontaktach zawodowych i prywatnych. Trudno jest im efektywnie współpracować i osiągnąć sukces w pracy czy relacjach towarzyskich. Nie da się ukryć, że EQ ma istotny wpływ na nasze życie. Jak zatem sygnały świadczą o jej niskim poziomie?
Problemy z wyrażaniem emocji
Jednym z wyraźnych sygnałów wskazujących na niski poziom inteligencji emocjonalnej jest trudność z właściwym wyrażaniem emocji. Osoby z niskim EQ mogą wykazywać się wybuchowością lub całkowitą obojętnością, a to utrudnia zrozumienie ich stanu emocjonalnego przez otoczenie. Często nie czują potrzeby czy też nie posiadają umiejętności, aby mówić o swoich uczuciach lub je adekwatnie okazywać. Może to prowadzić do sytuacji, w których trudno jest ocenić, co takie osoby naprawdę czują, ponieważ ich wyraz twarzy czy zachowanie nie zawsze odzwierciedlają wewnętrzne przeżycia. Stwarza to problemu w budowaniu głębokich i autentycznych relacji z innymi, ale również może być źródłem nieporozumień i konfliktów w różnych aspektach życia społecznego i zawodowego.
Niekontrolowanie własnych emocji
Osoby z niskim EQ często nie radzą sobie z gwałtownymi uczuciami. Zdarzają im się niekontrolowane wybuchy gniewu lub paniki, zwłaszcza na skutek dużego stresu. Problemem jest także reagowanie na konstruktywną krytykę – osoby, którym brakuje inteligencji emocjonalnej, zamiast przyjmować uwagi, mogą reagować agresją lub przechodzić do ataku na rozmówcę.
Polecamy artykuł: Jak reagować na krytykę w sposób asertywny? Porady, przykłady
Problemy w relacjach
Osoby z niską inteligencją emocjonalną często napotykają trudności w budowaniu i utrzymaniu zdrowych relacji. Mają problem z nawiązywaniem głębszych więzi oraz z utrzymaniem stałych, bliskich kontaktów. Efektem tego są częste rozstania i zmian w kręgu przyjaciół czy partnerów życiowych. Charakteryzuje ich skłonność do unikania prób naprawy relacji, a w sytuacji konfliktu mogą impulsywnie zrywać kontakty.
Zdaniem eksperta
Brak samoświadomości sprawia, że osoby o niskim EQ rzadko dostrzegają swoje niedoskonałości, często zaś wytykają błędy innym. Winę za własne niepowodzenia i frustracje łatwo przypisują najbliższym, przez to pojawiają się nieporozumienia oraz konflikty. Taka dynamika w relacjach utrudnia budowanie trwałych, satysfakcjonujących związków i może prowadzić do izolacji i poczucia niezrozumienia przez otoczenie – mówi Krzysztof Kamiński
Słaba adaptacja do zmian
Niska inteligencja emocjonalna może przejawiać się także problemami z akceptacją i adaptacji wobec nowych sytuacji czy zmian w pracy. Brak zdolności do elastycznego dostosowania się często wynika z ograniczeń w rozpoznawaniu własnych emocji i zarządzaniu nimi.
Czujesz się zagubiony w obliczu zmian w życiu zawodowym?
Weź udział w szkoleniu z radzenia sobie ze zmianą, aby szybko zaadaptować się do nowych okoliczności
Uznawanie jedynie własnych poglądów
Skoncentrowanie uwagi tylko na sobie i przekonanie o nieomylności własnych opinii uniemożliwia zrozumienie i akceptację różnych punktów widzenia. Brak tolerancji dla odmiennych poglądów i zamknięcie się na dialog sprawia, że współpraca i konstruktywne rozwiązywanie problemów stają się wyjątkowo trudne.
Nieumiejętność odczytywania niewerbalnych sygnałów
Osoby o niskiej inteligencji emocjonalnej mają trudność w odczytywaniu niewerbalnych wskazówek, takich jak gesty czy mimika twarzy. Przez to mogą napotykać na problemy w zrozumieniu prawdziwych intencji i emocji innych, a to prowadzi do nieporozumień lub konfliktów.
Ich nieumiejętność wyrażania uczuć przez niewerbalne kanały komunikacji sprawia, wrażenie obojętności i braku empatii. Trudno w ten sposób budować głębokie i autentyczne relacje międzyludzkie. Rozwijanie świadomości i umiejętności interpretacji niewerbalnych sygnałów przez szkolenia z komunikacji podnosi poziom inteligencji emocjonalnej poprzez lepsze zrozumienie siebie i innych.
Jak zmierzyć poziom EQ?
Mierzenie poziomu inteligencji emocjonalnej (EQ) może wydawać się zadaniem skomplikowanym, jednak na rynku dostępne są testy, które ułatwiają ten proces. Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (PKIE) czy Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (INTE) oferują możliwość oceny naszych umiejętności w tym zakresie. Aby uzyskać wiarygodne wyniki, warto skorzystać z pomocy profesjonalisty, np. psychologa lub osoby przeszkolonej w psychometrii.
Testy mogą dostarczyć cennych informacji o naszych predyspozycjach, wskazując, czy jesteśmy bardziej zorientowani na zadania, czy na relacje z ludźmi. Takie narzędzia pomagają budować samoświadomość i wskazują kierunki dla dalszego rozwoju. Warto jednak podejść do tych testów z ciekawością i zachować zdrowy dystans, pamiętając, że żaden wynik nie definiuje nas w całości.
Jak podnieść poziom inteligencji emocjonalnej?
Jeśli rozpoznasz u siebie niski poziom inteligencji emocjonalnej, zadbaj o jego poprawę. Postaw na różnego rodzaju treningi samoświadomości, samokontroli, empatii lub szkolenia biznesowe organizowane przez firmę Twoje Motywacje, które mogą być doskonałym punktem wyjścia. Warto także rozważyć udział w specjalistycznych kursach radzenia sobie ze stresem, które uczą, jak efektywnie zarządzać napięciem i unikać negatywnych reakcji emocjonalnych w trudnych sytuacjach. Trening umiejętności społecznych i szkolenia komunikacji interpersonalnej z elementami inteligencji emocjonalnej to kolejny krok, który pomaga w budowaniu i utrzymywaniu pozytywnych relacji z innymi, a także w rozumieniu i reagowaniu na emocje ludzi wokół.
Autor wpisu
Krzysztof Kamiński – psycholog biznesu, trener treningu psychologicznego oraz specjalista z zakresu psychoterapii uzależnień. Doświadczenie managerskie zdobywał kierując przez 20 lat różnymi zespołami sprzedażowymi. Pasjonuje się poszerzaniem samoświadomości oraz treningiem umiejętności społecznych.